Wat zijn onze opdrachten?

Deze opdracht, die de hoofddoelstelling is van de wet van 22 augustus 2002, vormt de basis van al het werk van de ombudspersonen. Zij wordt bereikt door:

• Regelmatig en herhaaldelijk informatie te verstrekken over de inhoud van de wet betreffende de rechten van de patiënt,
• De communicatie tussen de partners in de zorgrelatie te stimuleren, en er in conflictsituaties alles aan te doen om ze te herstellen of te verbeteren,
• Bij terugkerende problemen aan de betrokken leidinggevenden aanbevelingen te formuleren.

Het verstrekken van informatie blijft een absolute noodzaak, in het bijzonder omwille van de turnover van patiënten, verzorgend personeel en ombudspersonen. Het informeren over de werkwijzen van de bemiddeling geschiedt op verscheidene manieren:

• Posters en folders.
• Website van het Overlegplatform.
• Deelname aan gemeenschappelijke patiënten bijeenkomsten.
• Deelname aan bijeenkomsten van professionals uit de gezondheidssector.
• Voordrachten voor beroepsgroepen.
• Het schrijven van teksten of artikelen.
• Meer gerichte voorlichting tijdens individuele ontmoetingen.

Om deze opdracht te vervullen, moet de ombudsfunctie zo toegankelijk mogelijk worden gemaakt, inclusief voor de meest kwetsbare patiënten en diegenen die zich ten gevolge van hun vrijheidsbeperking niet kunnen verplaatsen. De ombudspersonen gaan dan zelf naar die patiënten toe, niet alleen door in de instellingen permanenties te houden, maar ook door in de diensten te circuleren. Het ritme van de permanenties varieert naargelang het type instelling:

• Psychiatrische ziekenhuizen met meer dan 250 bedden: 2x ½ dag/week
• Psychiatrische ziekenhuizen met minder dan 250 bedden: ½ dag per week
• Psychiatrische verzorgingstehuizen: ½ dag/maand
• Beschut wonen: occasioneel bezoek of op verzoek. Bepaalde beschutte woonstructuren die de capaciteiten van hun bewoners wensen te onderstrepen, willen niet dat de ombudspersonen ter plaatse een bezoek brengen. In dat geval kunnen de patiënten die dit wensen, de ombudspersonen in hun bureau op het Overlegplatform ontmoeten.

Dit gemiddelde ritme kan aan de specifieke behoeften van elke instelling aangepast worden. Naast de permanenties in de instellingen, zijn de ombudspersonen ook bereikbaar op het Overlegplatform.

De permanenties dienen voornamelijk om klachten te beluisteren en tot op zekere hoogte ook voor hun opvolging. Om de klachten te kunnen behandelen, moet vaak ook op afstand werk verricht worden: informatie opzoeken, contact leggen met betrokkenen… De behandelingsmodaliteiten worden in elke afzonderlijke situatie met de betrokken personen afgesproken (zie voor verdere details het activiteitenverslag van de ombudsfunctie).

Overeenkomstig hun wettelijke opdracht, hebben de ombudspersonen enkele patiënten voor wie de ombudsfunctie geen oplossing had gebracht, ingelicht over andere mogelijkheden voor de afhandeling van hun klachten.

De opdracht om aanbevelingen te doen, wordt in de eerste plaats vervuld via de eigen jaarverslagen van elke instelling en het algemene jaarverslag dat voorgelegd wordt aan de Raad van Bestuur van het Platform. Over het geheel genomen, worden de aanbevelingen van de ombudspersonen van het Brusselse platform toegevoegd aan die van hun collega’s bij de andere Franstalige platformen en de algemene ziekenhuizen van Wallonië en Brussel. De samenvatting van deze aanbevelingen, afkomstig van een groot aantal zorginstellingen uit het Franstalige deel van het land, werdt uitgewerkt binnen AMIS (Association des médiateurs en institutions de soins) en in bijlage toegevoegd.

Teneinde in het jaarverslag minder formele en meer actuele aanbevelingen te kunnen doen, vinden in sommige instellingen – regelmatige of occasionele – ontmoetingen plaats met de ombudspersonen, teneinde terugkerende thema’s in de klachten anoniem en in het algemeen aan te stippen.

Naast hun wettelijke opdracht verrichten de ombudspersonen nog andere activiteiten die aan een driedubbele doelstelling beantwoorden:

• Bijscholing volgen.
• De informatie over de ombudsfunctie en de rechten van de patiënt binnen en buiten de zorginstellingen uitdragen.
• Deelnemen aan overpeinzingen over de evaluatie en evolutie van de huidige werking van de ombudsfunctie in de geestelijke gezondheidszorg.